Op maandag 23 mei werd er in de Tweede Kamer gedebatteerd over de uitkomsten van het onderzoeksprogramma “Dekolonisatie, onafhankelijkheid, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950.” Uit het verleden weten we dat beeldvorming bij dit soort dekolonisatieprocessen een grote rol speelt. Er bleef veel geheim. Nu weten we wel beter: hoe eerder we foute beeldvorming rechtzetten, hoe beter. Dit was geen nobele oorlog ‘waar iets goeds werd verricht.’ Defensie probeert alles af te zwakken om het oude beeld maar in stand te houden. Het moet toch vooral “gezellig” blijven, de slachtoffers herdenken en “helen” zoals je vaak hoort bij herdenkingen rondom de Tweede Wereldoorlog. De schuldvraag maakt ons angstig en blind voor de kille waarheid.

Leren van onze fouten, écht leren, daar is allereerst erkenning voor nodig. Of het het nou de vooroorlogse of naoorlogse rol van Nederland is, we moeten het erover hebben: het Nederlandse leger is structureel misdadig te werk gegaan in Indonesië. Niet alleen tijdens de naoorlogse dekolonisatieperiode maar zeker ook in de eeuwen daarvoor. Zonder erkenning hiervan blijft het een open wond die nog steeds niet gehecht is, met elke beweging weer openscheurt en nooit helemaal geneest.

Landelijk BIJ1 stelt een aantal concrete acties voor:

1. De overheid maakt officiële excuses voor ons slavernijverleden en de koloniale bezettingen. Daarbij erkent Nederland de Indonesische onafhankelijkheidsdatum van 17 augustus 1945. Nederland draagt alle (juridische en financiële) consequenties die voortvloeien uit die excuses en erkenning.
2. Er komt volledig rechtsherstel voor de Indische gemeenschap. Kosten noch moeite worden hierin gespaard.
3. Er komt uitgebreid en onafhankelijk onderzoek naar de roof van kapitaal en eigendom uit voormalige koloniën en van Joden in de Tweede Wereldoorlog, de waarde van gestolen arbeid van tot slaaf gemaakten en contractarbeiders, en de gelden die Indonesië heeft betaald in ruil voor de soevereiniteitsoverdracht. Nederland zet zich onvoorwaardelijk in voor herstel.
4. Keti Koti wordt een nationale feestdag. Het herdenken van het leed van de slavernij en het vieren van het einde ervan wordt onderdeel van de Nederlandse cultuur.
5. Koloniale straatnamen krijgen duiding of worden weggehaald. Beelden van koloniale figuren en de Gouden Koets krijgen een nieuwe bestemming in musea. De vrijgekomen plaats in de openbare ruimte wordt bijvoorbeeld gevuld door beelden van antikoloniale verzetshelden. Kunstenaars en experts met wortels in de voormalige koloniën, alsmede omwonenden, krijgen hierbij doorslaggevende inspraak.

De vraag is: zijn we zo beschaafd om fouten uit het verleden toe te geven en ervoor te zorgen dat dit nooit meer kan gebeuren?

_{[Uitgelichte afbeelding: ANTARA FOTO/Akbar Nugroho Gumay/wsj.]}

BRONNEN:
https://www.ad.nl/binnenland/onderzoek-regering-en-legertop-stonden-bewust-extreem-geweld-in-indonesie-toe~ae4d8dc8/

https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2022/02/hoe-nederland-structureel-extreem-geweld-gebruikte-in-indonesie-en-daarna-verzweeg

https://www.ewmagazine.nl/nederland/achtergrond/2022/02/als-je-over-de-schreef-ging-kreeg-je-er-een-ster-bij-niet-de-militair-maar-het-systeem-krijgt-de-schuld-van-extreem-geweld-870838/

https://ind45-50.nl/resultaten